Page 6 - Kurpie Biale

Środowisko przyrodniczo-geograficzne

ukształtowanie terenu

Tereny Kurpiów Białych to przede wszystkim wspaniałe, rozległe
bory sosnowe. Od południa ich granica wyznaczona jest przez rze-
kę Bug, poczynając od Brańszczyka i Wyszkowa, dalej biegnie na
zachód, przez Pniewo, aż do Pułtuska położonego nad Narwią, na
skraju Puszczy Białej. Jej nazwa pochodzi od piasku jaśniejącego na
tle gęstych lasów. Północne obszary Kurpiów Białych wyznaczone
są z kolei przez Narew, obejmują Gostkowo, Długosidło, po Ostrów
Mazowiecką i Brok na wschodzie.

Rzeka meandrująca to rzeka
o krętym korycie i dużej liczbie
zakoli, czyli meandów. Meandry
to wygięte odcinki rzeki, zawar-
te między jej dwoma zakrętami
o tym samym kierunku. Sprawiają,
że rzeka płynie wolniej, a dolina
magazynuje więcej wody. Rozwój
zakoli prowadzi do stopniowego,
bocznego przesuwania się koryta.
Główny nurt rzeki znajduje się
foto: Puszcza Biała – żuraw środka krzywizny. Przy tym brze-
bliżej brzegu leżącego dalej od
gu woda ma większą prędkość,
przez co brzeg ten jest niszczony
i staje się stromy. Przy drugim,
płaskim brzegu osadzany mate-
riał tworzy piaszczyste plaże, jest
Kurpie Białe położone są głów- pochodzącego ze zniszczonego więc znacznie mniej nachylony.
nie na terenie dwóch regionów podłoża, po którym lodowiec się
fizycznogeograficznych, Mię- przesuwał.
dzyrzecza Łomżyńskiego oraz Po stopnieniu lodowca odsło-
Doliny Dolnego Bugu. Pierwszy niła się morena denna w postaci
z nich to rozległa, zdenudowana lekko falistej równiny, charak-
równina moreny dennej, zbu- terystycznej właśnie dla Niżu
dowana z osadów polodowco- Środkowoeuropejskiego.
wych. Morena zbudowana jest Z kolei region Doliny Dolnego
z materiału skalnego przetrans- Bugu obejmuje łąkową terasę
portowanego przez lodowiec, zalewową, na której znajdują się

4